Ka ‘Hornbill Festival’ ka jingpyni ia ka deiriti ka Nagaland

Man u bnai Nohprah, ka Nagaland ka khieim da ka jingrakhe ia ka Tynrai, ka Put ka Tem, bad ka jinglong paralok ha ka Hornbill Festival, ka jingpyni ia ka deiriti kaba la tip kum ka “Festival of Festivals.” La jer ha ka kyrteng Hornbill, ka sim kaba kyrpang kaba long ka dak jong ka jingskhem bad ka jingkhraw ka pateng naduh hyndai jong ki Naga, ka tamasa ka pyni ia ka jingiar ka deiriti jong ka Nagaland. Ia ka jylla Nagaland, la tip kum ka “Jaka jong ki tamasa,”ka dei ka jylla kaba don haduh 17 tylli ki jaitbynriew, kiba la don la ki jong ki tamasa bad ki riti dustur tynrai. Ka Hornbill Festival, kaba sdang naduh 1 haduh 10 tarik Nohprah, ka wanrah lang ia kine ki jaitbynriew, bad pyni ia ka jingriewspah ka deiriti jong ki hapoh kawei ka rynsan. La sdangia kane ka tamasa ha u snem 2000, bad kane ka tamasa ka thmu ban kyntiew ia ka jingiadei hapdeng ki jaitbynriew bapher bapher bad pynnehpynsah ia ka pateng jong ka Nagaland, da kaba iakhleh lang ia ka dustur tynrai bad ka juk mynta ha ka jingpyni ia ka jingiatylli. Ia ka Hornbill Festival yn pynlong ha ka Heritage Village ha Kisama. Ka thong haba sdang ia kane ka heritage village kalong ban iada bad pynnehpynsah ia ka pateng deiriti lyngba ka jingpynneh ia ka dustur ba hiar pateng lyngba kawei ka rukom treikam kaba kyntiew ruh ia ka kam jngohkai. Naduh ba la sdang ia ka, ka tamasa ka la wanrah jingkylla ha ka jinglong jingman ka kam jngohkai ha ka jylla. Ki nongjngohkai ki ioh lad ban peit ia baroh ki deiriti jong ki jaitbynriew Naga ha kawei ka jaka. Ka Heritage complex ka kynthup ka kynhun jong khathynniew tylli ki iing ba la saindur ha ki rukom tynrai (ba la tip ruh kum Morungkaba mutka jaka sah lang ki samla), kiba pyni la ka jong ka jong ka jaitbynriew. Ka shnong kalong kum ka jaka pdeng jong ka deiriti ha kaba lah ban iohiia ki dustur tynrai bad ka rukom shna jingshna jong ki jaitbynriew bapher bapher.

Ka phangpdeng jong ka Hornbill Festival 2024 kalong “Cultural Connect,” kadei ka jingrakhe kaba heh shaphang ka jingriewspah ka pateng jong ka jylla Nagaland. Da ki prokram deiriti kiba man ka sngi ba kynthup ki jingshad tynrai, ki jingrwai, ki jingialehkai tynrai, bad ki dustur, ka tamasa ka pyni ia ka dustur tynrai jong ka jylla. Ka Artists’ Corner, bad ki workshop iamir jingmut, ki jingiakhun ba iadei bad ka jingsaindur, bad ki bynta bapher bapher ki pyniphuhiphieng ia kane ka tamasa, katba ka Artisans’ Corner  ka pyni ia ki kam shna kti, ka pyniasoh ia ki nongjngohkai bad ki tynrai jong ka jingsaindur ki Naga. Ka jingkhring kane ka tamasa kam dei tang na ka jingpyni ia ka deiritinamar ki don ki prokram kum ka Naga wrestling, ka jingsiatkhnam, ki jaka die bam bad ki dawai kynbat, ki fashion show, ki jingiakoptheibhabriew, bad ka put ka tem. Mynta u snem, ka Archives Branch ka la pynlong ruh ia ka exhibition kaba kyrpang ba la tip kum ka “Naga-Land & People in Archival Mirror”, ha ka jingiatreilang bad ka National Archives of India, kaba plie lad ban peit bniah ia ka histori jong ka thain bad ki dustur tynrai. Na ka bynta kito kiba kwah ban sngewthuh bniah ia ka deiriti, ka Hornbill Festival ka plie lad ban sakhi ia ka jingitynnad bad jingiar ka jylla Nagaland. Naduh ka jingsawa ki ksing bad ki jingshad haduh ka jingitynnad ki museum bad ki jaka die mar bam bad ki tiar ba shna da ki kti, kane ka tamasa ka pyni ia ka tynrai jong ki Naga bad ka jinglong jong ka India baroh kawei.

Kane ka mynsiem jong ka jingiar ka deiriti bad ka jingiasohlang ki long kum ka dak jong ka jingngeit ha India, ka ri ka rakhe ia ka jingiatylli hapdeng ka jingiar. Ka jingriewspah ka ktien ka thylliej jong ka India, ki ritidustur tynrai, ki tamasa, bad ki jingsaindurka kiewbha namar ka jingim ha ka jingiatreilang jong ki deiriti bapher bapher. Man ka thain, ka jaitbynriew, bad ka rukom ngeit ki nohsynniang sha ka jinglong jong ka ri. Ki tamasa kum ka Hornbill Festival kilong ka dak jong kane ka jingngeit jong ka ri, ha kaba ka deiriti ka kyntiew ia ka jingburommarkylliang, jingsaindur, bad ka jingskhem jingmut kaba pynlong ia ka India kum ka nuksa jong ka jingai bynta lang ia baroh bad ka bor lyngba ka jingiar.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *