T.10 hajar ai ka Sorkar ia ki nongdie madan, kular pynbiang ia ki jingdonkam

Ka Sorkar Jylla hynne ka sngi kala sam iaki song pisa shaki nongdie jingdie madan na Khyndai Lad kiba la kynriah shaki 2 tylli ki jaka bala ithuh daka Sorkar. Iaki song pisa shaki nongdie jingdie madan la sam da u Symbud Myntri Rangbah ka Jylla ba khmih iaka tnat Urban Affairs u Bah Sniawbhalang Dhar bad u Myntri ka tnat Tourism u Bah Paul Lyngdoh haka jingdonlang ki ophisar ka tnat Shillong Municipal Board bad Urban Affairs. Ha kane ka sngi ka Sorkar kala mar T.10 hajar sha baroh ki nongdie jingdie madan kaba dei ka bai lutksan haba ki kynriah iala ki mar shaki jaka thymmai. Hadien bala ioh iaka song pisa ba T.10 hajar, ka Sorkar kan sa pyllait ruh mar T.2 hajar man u bnai naka bynta 5 bnai sha man ki nongdie jingdie madan kum ka dak ban kyrshan iaki katba ki dang sdang iaka kam khaii haki jaka thymmai. Haba kren sha ki nongdie jingdie madan ha Khyndai Lad u Bah Sniawbhalang u la pynthikna ba ka Sorkar ka thmu ban iada bad kyrshan ia ki briew baroh. U Bah Sniawbhalang ula pynpaw ka jingshaniah kaba pura ba ki paidbah kin ai ka jingïatreilang ban pynurlong ïa ka thong ban pynlong ïa ka nongbah Shillong kum ka nongbah kaba khuid tam ha ka ri India.Ula ong ba ka Sorkar ka la pynthikna ba ki jaka die jingdie madan kin don ki jingdonkam ba kongsan kum ka jingkhuid jingsuba, ka um dih, bad ki jaka leit shabar.”

Nga la khot ia ka jingialang ha ka taiew ba la dep bad nga la bthah ia ki ophisar ban pynneh ia ka jingkhuid jong ka jaka die jingdie madan” la ong u Bah Sniawbhalang bad ula kyrpad ia ki nongdie jingdie madan ban pyntip ia kino kino ki jingeh namar ba ka jingkhang jong u ka plie beit naka bynta ki paidbah. U Symbud Myntri Rangbah u la kubur ruh ia ki jingeh ba ki nongdie madan ki iakynduh ha ka por ba kylla hynrei u la pynpaw ia ka jingshaniah ba kin roi haka khaii pateng ha ka por ban wan.U la kyntu ia kito kiba pyrshah ia ka jingpynkynriah jaka ba kin iasnohkti lang bad ka Sorkar ban pynthikna ia ka jingkhuid jingsuba bad ka roi ka par jong ka sor Shillong. “Sngewbha kynmaw ba ki jingeh ki dei ban pynbeit ha ka miej ym ha surok. Ym don shabi khlem ka jingkhang. Kumjuh ruh ym don jingeh khlem ka jingpynbeit. Ngi don hangne ban iada ia la ki jong ki briew” ula ong. “Ngi iaid ha ka lynti kaba dei. Ngi lah ban nym lah ban pyndep haduh ka thong kumba la khmih lynti hynrei ngi pyrshang katba lah ban iada ia la ki jong ki briew,”u la bynrap.U Symbud Myntri Rangbah u la ban jur ia ka jingkitkhlieh lang jong ki nongshong shnong ban pynlong ia ka nongbah Shillong kaba khuid bad kaba itynnad. “Ngi kwah ban pynlong ia ka nongbah Shillong kum ka nongbah kaba khuid tam hapoh ka ri India. Ym don uwei ruh u briew uba lah ban pynkylla ia ka nongbah Shillong, hynrei baroh ki lah ban leh ia kata daka ba iarap ia ka Sorkar ban pynurlong ia kane ka thong” ula ong.

Ula pynbna ruh ba ka Sorkar kan dang ïai bteng ban trei ban pynbha ïa ki jaka die jingdie madan bad ban pynkynriah ïa ki nongdie jingdie na kiwei ki jaka ha ka rukom kaba la buh ryntih. Haba jubab iaki kynthoh beh iaki nongdie jingdie madan, u Symbud Myntri Rangbah ula ong “Don kiba kylli ia nga balei phi beh ia ki briew jong ngi, nga la ong ia ki ba phi bakla namar ngi pyrshang ban buh ia ki ha ka jaka kaba bha bad kaba la biang lut nadong shadong” “Teng teng nga sngewsih ban iohi ba ki nongdie jingdie madan ki die jingdie ha surok. Kumta kum ki nongialam, nga sngew ba donkam ban leh ei ei na ka bynta ki briew jong ngi. Hooid, ngim lah ban ai katkum ka jingkhmih lynti jong ki hynrei ngin pyrshang ban ai ia ki ia ka jaka kaba biang bha”. U Bah Sniawbhalang ula pynpaw ruh ba ka kurim jong u ka ju leit thied jingthied naki ba die jingdie madan. “Phim ithuh ia ka kurim jong nga, hynrei ka la dep ban leit ban thied jingthied na phi bad ka la thied bun ki tiar” ula ong. Naka liang u Myntri ka tnat Tourism u Bah Paul Lyngdohbu la ïaroh ïa ka jingpynkynriah ïa ki nongdie jingdie madan na Khyndailad sha ka jaka bala ithuh kyrpang kum ka “jingjop kaba khraw” na ka bynta ka Sorkar. U Bah Paul ula ong ba ka rai ban pynlong ia ka nongbah Shillong kaba shngain iaki nongleit nongwan ka dei ka sienjam kaba dei, da kaba pynthikna ba ki lynti iaid kjat ki dei kiba la buh kyrpang na ka bynta ki nongleit nongwan bad kiba pyndonkam surok. Ula

pynkynmaw ruh da kaba pynskhem ba ka hok jong uwei kam dei ban pynkhein ia ka hok jong kiwei pat. “Ka hok jong nga ban lehkmen baroh shi miet kam dei ban ktah ia ka hok jong u para marjan jong nga uba kwah thiah suk. Kumta, ka dei ban long lang kumjuh. Ka hok bad ki jingmyntoi jong ngi kim dei ban ktah ia ka hok bad ki jingmyntoi jong kiwei pat” la ong u Bah Paul. U Bah Paul ula pynpaw ia ka jingdonkam ban buh hakhmat eh ia ka jingshngain bad jingsuk jong ki nongleit nongwan, da kaba ai nuksa ia ki nongbah kiba la jop ban pyntreikam ia ki jingtei kiba iadei bad ki nongleit nongwan. U la pyntip ba ka sorkar ka la ai jingiarap pisa kaba T.20,000 na ka bynta iwei pa iwei ki nongdie jingdie madan nalor ki jingdonkam kum ka um dih, ki jaka leit shabar bad ka bording kaba biang.”Ka Meghalaya ka dei kawei na ki khyndiat tylli ki jylla kaba la wanrah ruh da ka jingai jingkyrshan pisa na ka bynta ki jingdie madan haba ki sorkar jylla sha kiwei pat ki jaka ha ka ri ki ai tang ia ki jaka. Hynrei ngi la ai ia ki ym tang ia ka jaka hynrei ngi la ai ruh ia ki jingdonkam kum ka um dih, ka jingshna ia ki jaka leit shabar, ka bording kaba biang bad kata nalor kane ka jingai jingiarap pisa kaba long T.2000 man u bnai naka bynta 5 bnai” la ong u Bah Paul.U Bah Paul u la pynbna ba la sdang ban shna ia ki 15 tylli ki jaka leit shabar ban pyndonkam daki nongdie jingdie madan. U la pynthikna ba ka Sorkar ka angnud ban pynlong ia ka nongbah Shillong kum ka nongbah kaba khuid bad kaba itynnad, da ka ba jop ban pynlong Khyndai Lad kum ka jaka iaid kjat.